4 İş
Kolik Arkadaş Sohbet Ediyor.
Konu: Otopark ve/veya Vale Sorunlarını Nasıl Çözelim?
Kemal: Her zamanki gibi Kazan& Kazandır Eylem Planı “KAKEP” uygulamaları
odağında kapalı otoparklar ve/veya valelerden kaynaklanan can ve mal kaybının önlenmesine
yönelik önerilerimiz olacak.
Can: Basından takip etmişsinizdir.
(2) Bir alışveriş merkezinin (AVM) otoparkında sürücülerden biri diğerinin
aracına çarpar. Tutanak tutulur ve sigorta şirketine başvurulur. Sigorta
şirketi, kazanın karayolunda değil de AVM’nin otoparkında meydana geldiğini
gerekçe gösterir. Oluşan maddi zararı karşılamaz.
- UYANIŞ: “Bilinç Dışı Körlükten Kurtul”
Caner: Diğer olayımız, İstanbul Kadıköy’deki bir restoranda gece
saat 00.30 sıralarında meydana gelir. (3) Bir restorandan çıkan iki müşteri, araçların
geç getirilmesiyle ilgili valelerle tartışır. Tartışma kavgaya dönüşür. Valelerden
biri tabancasını çekip müşterilere kurşun yağdırır.
Gelen
sağlık ekibi, müşterilerden birinin (34) vücuduna isabet eden üç kurşunla
öldüğünü belirler. Diğer müşteri (29) ise kaldırıldığı hastanede hayatını kaybeder.
Serdar: Her iki olayda da sorun belli! Müşteriler arabalarını park
etme öncesinde sorun yaşıyorlar. Sorun müşterilerin bazen mal kaybına bazen de
can kaybına sebep olabiliyor. Soruna öyle bir çözüm bulalım ki, taraflardan
kimse zarar görmesin.
2. AMAÇ: “Kazan& Kazandır Amaçlarını Belirle”
Kemal: taraflardan hiç biri sorunu çözme yönünde öneri getirmiyor. Aksine
tarafların her biri farklı bahanelerle sorunu çözümsüzlüğe itiyor;
Can: Sigorta şirketlerinin bazıları, otoparklarda -özellikle kapalı
otoparklarda- meydana gelen maddi ve bedeni zararı karşılamayı ret ediyor.
Caner: AVM otoparklarında meydana gelecek ölümlü ya da yaralanmalı kazalarda
mağdur olanların sigortan tazminat alıp alamayacağı tamamen sigorta şirketinin
insafına kalmış durumda.
Serdar: Sürücülerin dava açarak birbirlerinden tazminat talep etmeleri halinde ise
sonuç hakimin takdir yetkisine kalıyor. Anladığınız gibi,
tam bir belirsizlik durumu söz konusu!
Kemal: Sigorta şirketleri, benzer şekilde,
tarlanın ortasında, traktörün neden olduğu kaza sonucu ölen ya da yararlananlar
için de tazminat ödemiyor.
Can: Sigorta şirketleri, ormanda
meydana gelen kaza sonucu oluşan zararı da karşılamıyor.
Caner: Arazi aracı kullananların
dağda, taşta off road yaparken birbirlerine verecekleri maddi ve bedeni
zararları da Sigorta şirketleri, ödemiyor. Çünkü tüm bu sayılan yerler karayolu
tanımına girmiyor da ondan.
3. HEDEF: “Hedefini Duyur”
Kemal: Gelelim
vale sorununa! İnsanlar yüzbinlerce liraya aldıkları arabalarının anahtarının
nasıl valeye emanet ediyorlar, doğrusu şaşkınlık içindeyim. Beyefendi, Türkiye’nin en
büyük sporcuları arasında! İsmi lazım
değil. Gece eğlencesine çıkıyor. Altında ultra lüks araba! Kaza yapıyor. Kaçıyor. Ertesi gün ortaya çıkıyor. Kaza sonrası trafik
ekibini beklemem gerektiğini bilmiyordum diye beyanı bile var.
4. STRATEJİ: “Hedefe Uygun Strateji Seç”
Can: Soru
şu? Neden gece eğlencesine taksiyle gidilmez? Valeye verilen para, taksi
parasından fazla! Daha akıllıca çözümse, neden kendilerine özel şoför
tutmazlar? Durun cevabı tahmin edeyim, Arabayla hava basılacak! Peki, kime hava
atılacak? Bu yanındaki bayan olabilir. Gazeteci ordusu olabilir. Ne bileyim
ben, aklıma gelmeyen başka birileri de olabilir.
Caner: Dönelim gene, kapalı otoparklardaki sigorta sorununa; Trafik
sigortası genel şartları, karayolu tarifi şöyle:
·
Karayolu Trafik Kanununa göre karayolu sayılan alanlar,
·
Diğer alanlardan genel trafiğe açık yerler,
·
Karayoluyla trafik bağlantısı olan yer,
Şeklinde
tanımlanmış durumda!
5. RİSK YÖNETİMİ: “Dinamik Önlemler Uygula”
Serdar:
Sigorta şirketleri
bu tanıma uyan alanlarda gerçekleşen maddi ve bedeni zararları karşılıyor.
Anlaşılacağı üzere AVM otoparkı ya da kapalı otopark gibi alanlar tanımda yok. Bazı
Sigorta şirketleri, genel şartlara uymadığı gerekçesiyle tazminat ödemeyi
reddediyor. Bazı Sigorta şirketleri, ise genel şartlarda yer alan ‘karayoluyla
trafik bağlantısı olan yer’ tanımına istinaden tazminatın ödeneceğini
savunuyor.
Kemal: Bahane belli; Sigorta tanımında net bir
şekilde yazmıyor! Kapalı otoparklarda
meydana gelen kazaların sigortadan tanzimi konusunda bir risk var. Bu kaza maddi
de olabilir, bedeni de. Sadece trafik sigortası için değil kasko sigortası için
de aynı risk var.
Can: Kazada kusurluysanız ve karşı
tarafın da kaskosu varsa; sigorta şirketi, kaskolu sigortalısının zararını
karşılar. Sigorta şirketi ardından dönüp, sizin trafik sigortası şirketine rücu
eder. Sizin şirket, ‘karayolu sayılmıyor zararı ödemem’ derse, sigorta şirketi
kasko zararını sizden isteyebilir.
6. TEKLİF: “Sektör Aktörlerine/Oyuncularına Ret
Edilemeyecek Teklifler Getir”
Caner: Peki, bu sorun nasıl çözülür?
üç yolu var;
1.
Hazine Müsteşarlığı, sigorta genel şartlarında değişiklik yapar. Kapalı otoparklar
karayolu tanımı alır.
2.
Mahkemelerde açılan davalar sonucu Yargıtay’ın vereceği karara göre
içtihat oluşur.
3.
Hırsızlıktan kazalara kadar kapalı otoparklara bırakılan ve
valelerin teslim aldığı araçlarda yaşanacak
birçok olay için AVM ler ve vale kullanan işletmeler Sorumluluk Sigortası yaptırır. Devlet bu sigortayı işyerinin faliyeti için
zorunlu tutar. Kazan& Kazan Eylem
Planı Çözünüm budur.
7.
PAYLAŞIM: “Kazandığından Fazla Kazandır”
Kemal: AVM lerde faliyet gösteren işyerleri ve vale
kullanan barlar, lokantalar, eğlence yerleri müşterilerinden kazanç
sağlıyorlar. Sıra araba hasarına gelince ortada yoklar. Sorumluluk Sigortası yaptırmalarının onları başta gelen sorumlulukları
olduğunu düşünüyorum.
Serdar: AVM’ler her tarafa,
‘sorumluluk bize ait değildir’ tabelaları asmalarını müşteriye saygısızlık
olarak görüyorum. Mahkemelerde aynı görüşte ki; Yargı kararlarının tamamına yakını müşteriyi
haklı buluyor. Yargıya gidildiğinde; Araçların başına gelen her türlü zarardan
alışveriş merkezi yönetimi hukuken sorumlu tutuluyor.
Can: Hatta otoparka bıraktığı
aracı çalınan vatandaşın zararını AVM yönetiminin karşılaması yönünde yargı
kararları bile var. Durum böyle olunca da şu soru akla geliyor: AVM’ye ait ve
alışverişi merkezi yönetiminin ücret aldığı özel otopark var. Vale kullanan
işletmelerinin valeleri yüksek park ücreti alıyorlar! Üstelik çoğu vergisiz.
Makbuz, fiş, fatura verenler son derece az.
Caner: Müşterinin arabası ve canına
kast eden bir kazalara yönelik , neden Sorumluluk Sigortası zorunlu olmasın? Bu hizmetin AVM’nin de sorumluluğu olması
gerekir. Böyle bir sorumluluk sigortası zorunluluğu devlet ve biz müşteriler
dahil tüm taraflar için bir kazan&
kazan çözümü olacaktır.
8. TAKTİKLER: “Ortaklaşa Kazandıran Taktikler Uygula”
Kemal: Yasal düzenlemeyi beklemeyede
gerek yok! AVM Yönetimleri ve Vale kullanan işletmeler bugünden başlayarak Sorumluluk Sigortası yaptırabilirler. Bu konuda öncü ve
lider olan AVM lerle bar, lokanta ve eğlence yerleri rakiplerine üstünlük
sağlayacaklardır.
Serdar: Şahsen
ben işletme sahibi olsam hazır konu kamuoyunun gündemindeyken böyle bir sigorta
yaptırırdım. Sorumluluk Sigortası uygulamamı yazılı
ve görsel medyada pazarlama ve reklam aracı olarak kullanırdım. Bir taşla 2 kuş
vurmak, sanırım böyle bir şey!
Can: Bende bir
müşteri olarak gideceğim AVM ve Eğlence merkezinde “Bu İşyerinde Sorumluluk Sigortası Mevcuttur” duyurusu
arardım.
Caner: Bu önerdiklerimizin hiç biri
olmadı diyelim. Mevcut durumda yapabileceklerimiz var; Can ve mal kaybı yaşandığında,
mahkemeden önce tahkime başvurmalı!
AVM
otoparkında bir kazaya karıştınız. Sigorta şirketi de ‘karayolu değil’ deyip,
zararı ödemeyi reddetti; Mahkemeye gidip, dava açmak yerine, Sigorta Tahkim
Komisyonu’na başvurmak akıllıca olur.
9. KURALLAR: “Kazan& Kazandır Kurallarından Ödün Verme”
Kemal: Avukat tutmaya gerek yok.
Tahkim komisyonunun başvuru formunu dolduruyorsunuz. Şahsen ya da posta yoluyla
da başvuru mümkün! Komisyon, sigorta şirketi ile yaşadığınız anlaşmayı en geç 4
ay içinde sonuçlandırıyor.
10.SÜREKLİ İYİLEŞTİRME”KAİZEN” “Hedefleri sürekli iyileştir”
Serdar: Bir KAKEP Uygulamamazın daha
sonuna geldik. Yeni sorunların çözümünde buluşmak üzere…
Son söz: Akıl+ Önlem=Emniyet
Faydalanılan Kaynaklar:
(3)
http://www.milliyet.com.tr/kadikoy-de-vale-dehseti-2-olu-gundem-2586846/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder